Warszawa Bolesława Prusa

Warszawa od wieków obecna jest w literaturze. Pierwszym znanym mi utworem, w którym ją odnajdziemy, jest fraszka Jana Kochanowskiego Na most warszewski. Później pisarze chętnie umieszczali akcję swych utworów w tym mieście. Nie sposób wyliczyć tu wszystkich, ale wspomnijmy chociaż (chronologicznie) Balon Naruszewicza, Redutę Ordona czy III cz. Dziadów Mickiewicza, Lalkę Prusa, Ludzi bezdomnych Żeromskiego, Warszawiankę Wyspiańskiego, Pamiętnik z Powstania Warszawskiego Białoszewskiego, nie mówiąc już o wierszach Baczyńskiego, Gajcego, Miłosza, Gałczyńskiego czy Tuwima. Naprawdę sporo tego. Długą listę można by było zrobić z literatów mieszkających w Warszawie czy też w inny sposób z nią związanych. 

Ale najpopularniejszą powieścią o Warszawie jest "Lalka" Bolesława Prusa. Dziś, w 167. rocznicę urodzin pisarza, zabieram Was w (niektóre tylko z braku czasu) miejsca związane z Prusem i jego arcydziełem. No to zaczynajmy :)

Teatr Wielki. Tu się wszystko zaczęło! Prawdopodobnie 24 III 1877 r. Wokulski w czasie spektaklu "Violetta" zobaczył Izabelę Łęcką i zakochał się od pierwszego wejrzenia. 27 VI 1878 Rzecki na prośbę Wokulskiego oglądał tu występ bawiącego wówczas w Warszawie włoskiego aktora E. Rossiego.

 Na Krakowskim Przedmieściu był sklep o wdzięcznej nazwie "Lalka" 

Naprawdę nie wiem, komu to przeszkadzało... Ładniejsze są dziury po wyrwanym szyldzie?

Ponad 120 lat temu Bolesław Prus pisał: Warszawa posiada bardzo wiele żółtych domów; 

jest to chyba najżółciejsze miasto pod słońcem.

("Lalka", t. I, rozdz.12)

Zobaczmy czy tak jest w starej części miasta do dziś :)

W kampusie UW  kamienice też są żółte

Z drugiego końca nieruchomy Kopernik, z nieruchomym globusem w ręku, odwrócił się tyłem do słońca, które na dzień wychodziło spoza domu Karasia… (domu Karasia już nie ma, został wyburzony w 1912 roku, roku śmierci Prusa)

Pałac Staszica też jakby żółtawy...

Tuż obok mieszkał... Stanisław Wokulski!

A po drugiej stronie ulicy kilkaset metrów dalej...

Tablica upamiętniająca dom Ignacego Rzeckiego

ul. Krakowskie Przedmieście 7

To niesamowite, jak fikcja przeplata się z rzeczywistością :)

[Wokulski] przeszedł do Łazienek i tu znalazł spokojne ustronie.
Prosta droga doprowadziła go do stawu, później do łazienkowskiego pałacu...

Znalazłszy się w Łazienkach, wyskakiwał z powozu i biegł nad sadzawkę, gdzie zazwyczaj spacerowała hrabina (...) padał gdzieś na ławkę, zalany zimnym potem, i siedział bez ruchu, 
z oczyma skierowanymi w stronę pałacu, zapominając o świecie. 

Nareszcie na końcu alei ukazały się dwie kobiece figury, czarna i szara. (...) Tak, to jest panna Izabela: prowadzi ciotkę i o czymś z nią rozmawia.

...dzikie myśli wirowały mu w głowie. Wreszcie na lewo zobaczył mur, a dalej budynek.
"Aha, Pomarańczarnia"..."

Zbudowana w 1860 roku według projektu Adama Adolfa Loeve i Józefa Orłowskiego wchodziła niegdyś w skład Ogrodu Belwederskiego.

Potem doszedł do jakiegoś mostka, odpoczął i oparłszy się na barierze, myślał: "Więc do tego doszedłem?..."

Poszedł jeszcze w stronę Pomarańczarni, tą samą ścieżką, co pierwej, upatrując na miałkim piasku śladu bucików panny Izabeli. 

Pomnika Chopina Wokulski nie mógł widzieć. Został postawiony już po śmierci Prusa.

Pomysł upamiętnienia kompozytora zaistniał w warszawskim środowisku muzycznym w II połowie XIX wieku, ale nie mógł zostać urzeczywistniony ze względu na politykę rosyjskiego zaborcy.
Pomnik wykonany został przez Wacława Szymanowskiego, który wygrał konkurs rozpisany w 1908 r. Miał on być wzniesiony w setną rocznicę urodzin pianisty w 1910. Prace przy jego realizacji zostały przerwane wybuchem I wojny światowej, zrealizowany został dopiero w dwudziestoleciu międzywojennym (wikipedia)

Ale nie tylko po "Lalce" są w Warszawie pamiątki. Po jej autorze także.

Na budynku Instytutu Archeologii UW znajduje się tablica upamiętniająca istnienie Szkoły Głównej (tak nazywała się uczelnia, kiedy studiował Bolesław Prus i ... Wokulski)

Prus uczył się na wydz. matematyczno-fizycznym. Tak samo Wokulski - również fascynat nauk ścisłych. W Muzeum UW fragment ekspozycji dotyczy Szkoły Głównej i Uniwersytetu Cesarskiego, w którym studiowali studenci mieszkający w kamienicy Łęckich. Na gmachu polonistyki tablica poświęcona Bolesławowi Prusowi 

(tu mieścił się gabinet fizyczny SG).

Księgarnia nazwana jego imieniem na Krakowskim Przedmieściu

Pomnik postawiony w 1977 r. w pobliżu skrzyżowania Krakowskiego Przedmieścia i ulicy Karowej, na skwerze im. ks. Jana Twardowskiego, między klasztorem Wizytek i hotelem Bristol. Przed wojną w tym miejscu stała XVIII-wieczna kamienica, gdzie mieściła się redakcja oraz drukarnia Kuriera Warszawskiego. Bolesław Prus był jednym z jego redaktorów: prowadził swoją stałą rubrykę, tzw. „Kroniki tygodniowe”. W 2012 r. członkowie Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Tragedii Narodowej pod Smoleńskiem zaproponowali – z inicjatywy prof. Krzysztofa Pawłowskiego – usunięcie pomnika Bolesława Prusa i wystawienie w tym miejscu pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej.  (wikipedia)

NIE ZGADZAM SIĘ!

Powinien mieć jeszcze ławeczkę, jak w Nałęczowie.

http://mojepodrozeliterackie.blogspot.com/search/label/Boles%C5%82aw%20Prus

Też bym Go tak objęła... 

Non omnis moriar...